Girişimsel kanser tedavisi veya girişimsel onkoloji, klasik tedavi yöntemlerinden farklı olarak lokal ve ameliyatsız yapılan tedavi yöntemleridir. Son 20 yılda gittikçe popülerleşmiş, birçok kanserde klasik tedaviye yardımcı tedavi yöntemleri olarak kullanılmaktadır. Kanser hastalıklarının ameliyatsız, konforlu, güvenilir ve etkin bir şekilde tedavisini yapar.
Kanser hastalarının tedavisini esas olarak onkoloji uzmanları yapar. Girişimsel onkoloji, bazı kanser hastalıklarında özellikle karaciğer, akciğer, böbrek kanserlerinde onkoloji ile işbirliği içinde ameliyatsız tedavi imkanı sağlar. Tüm işlemler ultrason, tomografi ya da anjiografi gibi görüntüleme yöntemleri eşliğinde yapılmakta olup ameliyat gerektirmez, 1-3 mm’lik bir delikten girilerek tedavi gerçekleştirilir. Genellikle hastalar aynı gün evine gönderilir. Bazı hastalarda ve yapılan girişimsel tedavi yöntemine bağlı olarak 1 gün, nadir olarak 2 gün hastanede yatırılır.
Girişimsel kanser tedavi yöntemleri nelerdir? Ultrason veya tomografi eşliğinde tümörü görerek ciltte 1-3 mm küçük bir delik açıldıktan sonra tümöre özel bir iğne tümöre ulaşılır ve ısıtma, dondurma yada elektrik akımı verme gibi yöntemlerle tümör tahrip edilir. Buna perkütan ablasyon denir. Yapılan birçok çalışmada uygun şekilde yapılıdığı takdirde bu yöntemin cerrahi operasyona eşdeğer ölçüde tümörü yok ettiği gösterilmiştir. Tümör dokusu farklı enerji türleri ile yok edilir, buna ablasyon denir; radyofrekans (RF) ablasyon, mikrodalga ablasyon, geri dönüşümsüz elektroporasyon ve tümörü dondurma ile ortadan kaldıran kriyoablasyon gibi tedavi yöntemleri kullanılır.
Diğer bir yöntem ise anjio altında kasıktaki damarlara ince bir borucukla girilerek tümöre ulaşılır, tümörü besleyen tüm damarlara partikül yüklü kemoterapi ilacı verilerek hem tümörü besleyen damarlar kapatılır hem de kemoterapi tümörün içine hapsedilir. Bir yandan tümörü besleyen damarlar tıkayarak oksijensiz ve besinsiz bırakılır, bir yandan sadece tümörün içine verilen kemoterapi ile tümör yok edilir. Böylece kemoterapik madde sadece tümöre verilip tüm vücuda verilmediğinden yan etkilerinden kurtulmuş olunur. Bu işleme TAKE denmektedir. Ayrıca yine aynı şekilde yapılıp, yani kasıktan damarlardan tümöre ulaşarak ışın salan partikül verilmesi işlemine de TARE denmektedir.
Hangi kanserlerde bu işlemler yapılabilir?
- Karaciğer kanserleri ve diğer kanserlerin karaciğer metastazları (sıçramaları, yayılmaları)
- Bazı akciğer kanserleri ve diğer kanserlerin akciğer metastazları
- Bazı böbrek kanserleri
- Bazı kemik tümörleri
Girişimsel kanser tedavileri en çok karaciğer tümörlerinde kullanılmaktadır. Radyofrekans ablasyon ve mikrodalga ablasyon daha çok karaciğer, böbrek ve akciğer kanserlerinde, kriyoablasyon akciğer ve böbrek kanserlerinde, elektroporasyon pankreas kanserlerinde daha sık kullanılmaktadır. Bu tedaviler konforlu ve güvenilir tedaviler olup ameliyatla eşdeğer etkinliktedirler. Bu tedaviler TAKE ile kombine kullanılabilir. Karaciğer kanserinde önce ablasyon veya TAKE yapılıp sonrasında diğeri kullanılabilir. Etkinlik son derece artar.
